Gatekeeping, hay còn gọi là “gác cổng,” là một thuật ngữ ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại, đặc biệt là trong thời đại truyền thông số. Để hiểu rõ hơn về khái niệm này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa, nguồn gốc và ảnh hưởng của gatekeeping là gì trong cuộc sống hàng ngày. Cùng Kiến thức mới tìm hiểu chi tiết tại đây nhé.
Gatekeeping: Định Nghĩa Và Ý Nghĩa
Gatekeeping là một khái niệm quan trọng trong xã hội hiện đại. Nó không chỉ phản ánh cách mà chúng ta chia sẻ thông tin và tài nguyên, mà còn thể hiện những xu hướng văn hóa đang diễn ra trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
Gatekeeping Là Gì?
Gatekeeping có nghĩa đen là hành động gác cổng, nhưng trong bối cảnh xã hội hiện nay, nó được hiểu là việc che giấu thông tin, tài nguyên, hoặc những đặc quyền cụ thể nhằm ngăn cản người khác tiếp cận. Đặc biệt, trong giới trẻ, gatekeeping đã trở thành một cách để giữ gìn những bí kíp làm đẹp, địa điểm ăn uống ẩn danh hay các nguồn tài nguyên tinh túy khác mà họ cho là “riêng tư”.
Ví Dụ Về Gatekeeping Trong Cuộc Sống
Nhiều người có thể đã từng trải qua các tình huống gatekeeping mà không hề nhận ra. Ví dụ, bạn có thể đã chụp rất nhiều ảnh ở quán cà phê yêu thích nhưng không đăng lên mạng xã hội để tránh việc quán trở nên quá nổi tiếng. Hoặc bạn đã mua sắm thành công một món đồ thời trang độc đáo và giá cả phải chăng nhưng lại không tiết lộ tên cửa hàng khi được hỏi.
Nguồn Gốc Của Gatekeeping
Gatekeeping, hay còn gọi là “gác cổng,” đã trở thành một thuật ngữ phổ biến trong xã hội hiện đại. Nguồn gốc của gatekeeping bắt nguồn từ những cộng đồng nhỏ trên mạng xã hội, nơi người dùng chia sẻ và bảo vệ những bí quyết độc đáo, tạo nên sự khác biệt trong trải nghiệm của họ.
Lịch Sử Phát Triển
Gatekeeping bắt đầu nổi lên như một xu hướng ngôn ngữ trong giới trẻ, đặc biệt là từ năm 2022, khi hashtag #gatekeep trên TikTok thu hút hơn 226 triệu lượt xem. Hành động này thường xuất phát từ những cộng đồng như fan nhạc indie hay tín đồ thời trang thrift, những người cảm thấy thoải mái khi ở trong những nhóm nhỏ, kín đáo và không muốn những “ma mới” gia nhập.
Sự Phát Triển Của Gatekeeping Trong Văn Hóa
Gatekeeping đã trở thành một phần của văn hóa đại chúng, được Vogue vinh danh là “Từ vựng của năm 2022”. Sự nổi tiếng này không chỉ dừng lại ở việc che giấu các địa điểm hay sản phẩm, mà còn thể hiện sự tinh tế và sự độc đáo mà nhiều người trong chúng ta muốn giữ lại cho riêng mình.
Tại Sao Gatekeeping Lại Phổ Biến?
Gatekeeping, hay còn gọi là hành động gác cổng, đã trở thành một xu hướng phổ biến trong xã hội hiện đại. Tại sao gatekeeping lại phổ biến? Điều này liên quan đến tâm lý khan hiếm, sự độc đáo và cách mà chúng ta chia sẻ thông tin trong cộng đồng.
Tâm Lý “Khan Hiếm”
Một trong những lý do lớn khiến gatekeeping trở nên phổ biến là nó tạo ra cảm giác khan hiếm cho những sản phẩm hoặc địa điểm cụ thể. Khi ai đó tiết lộ một sản phẩm làm đẹp tuyệt vời mà họ đã sử dụng, người khác sẽ cảm thấy tin tưởng hơn vào sự hiệu quả của nó. Điều này kích thích sự tò mò và tạo ra nhu cầu lớn cho sản phẩm đó.
Gatekeeping Trong Thương Mại
Hành động gatekeeping có thể giúp một thương hiệu trở nên hấp dẫn hơn. Các KOL (Key Opinion Leaders) trên mạng xã hội thường sử dụng cụm từ “Products I’ve been gatekeeping” để tạo ra sự quan tâm và tương tác lớn từ người dùng. Điều này không chỉ áp dụng cho mỹ phẩm mà còn cho nhiều lĩnh vực khác như thời trang, ẩm thực, và cả việc tìm kiếm công việc.
Mặt Tích Cực Và Tiêu Cực Của Gatekeeping
Mặt Tích Cực
Gatekeeping có thể tạo ra một cộng đồng riêng biệt, nơi mọi người cảm thấy gắn bó và an toàn. Nó khuyến khích sự chia sẻ thông tin giữa những người cùng sở thích, và đôi khi, điều này dẫn đến việc khám phá những sản phẩm và địa điểm độc đáo mà không phải ai cũng biết.
Mặt Tiêu Cực
Tuy nhiên, gatekeeping cũng có thể mang tính ích kỷ, khiến những người mới khó có cơ hội hòa nhập vào cộng đồng. Những người gác cổng có thể tạo ra rào cản, tự phong cho mình quyền lực và khẳng định vị trí của họ trong một nhóm nào đó.
Xu Hướng “Không Gatekeep”
Trong thời gian gần đây, một xu hướng ngược lại đã xuất hiện, đó là “Pretty girls don’t gatekeep” (Người đẹp không gác cổng). Xu hướng này khuyến khích mọi người chia sẻ kiến thức và tài nguyên của họ, từ đó xây dựng cộng đồng mạnh mẽ và tương tác tích cực hơn.
Xem thêm: Gaslighting Trong Tình Yêu: Nhận Diện và Đối Phó
Kết Luận
Gatekeeping là gì? Gatekeeping không chỉ đơn thuần là hành động gác cổng mà còn phản ánh những thói quen, tâm lý và xu hướng của xã hội hiện đại. Trong khi nó có thể tạo ra cảm giác độc quyền và khan hiếm cho một số sản phẩm và dịch vụ, thì sự chia sẻ và hợp tác cũng đang dần trở thành những giá trị quan trọng trong cộng đồng ngày nay.